Δυστυχώς όπως προβλέπαμε εδώ και πάρα πολύ καιρό, η κατάσταση στην παγκόσμια οικονομία δείχνει πολύ άσχημη τελευταία, εξαιτίας της επιδημίας, που τείνει να μετατραπεί σε πανδημία, του κορονοϊού. Οι συνθήκες που επικρατούν σήμερα στις παγκόσμιες αγορές και στα χρηματιστήρια είναι συνθήκες κατάρρευσης που προοιωνίζονται παγκόσμια ύφεση. Από τότε που ξεκίνησε η επιδημία του κορονοϊού, προειδοποιούσα από την στήλη αυτή ότι ερχόμαστε αντιμέτωποι με μια πολύ κρίσιμη περίοδο για την οικονομία και ότι οι επιπτώσεις στις αγορές, στην κατανάλωση, στις μεταφορές, στη ναυτιλία, στον τουρισμό, στο εμπόριο μπορεί να είναι τόσο μεγάλες που να οδηγήσουν σε διεθνή ύφεση.
Άλλωστε, εδώ και καιρό πολλοί αναλυτές έλεγαν ότι μετά την κρίση του 2008, η μεγάλη, υπερβολική άνοδος των τιμών των μετοχών στα χρηματιστήρια την τελευταία δεκαετία, έχει δημιουργήσει συνθήκες ενός νέου κραχ. Που θα αναζητήσει διέξοδο με κάποια αφορμή, την οποίαν, δυστυχώς, φαίνεται ότι δίνει η κρίση επιδημίας του κορονοϊού. Καθώς στην Ιταλία κλείνει το μεγάλο οικονομικό κέντρο της που είναι στο Μιλάνο και ο κόσμος μπαίνει σε μια περίοδο μεγάλης ανησυχίας, αυτό επιβεβαιώνεται από την τρομακτική πτώση των χρηματιστηρίων και της τιμής του πετρελαίου, όπως αποτυπώνεται σε όλες τις συνεδριάσεις των χρηματιστηρίων των τελευταίων ημερών με αποκορύφωμα την χθεσινή.
Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη και της Νέας Δημοκρατίας από τότε που ανέλαβε την εξουσία προ οκταμήνου, είχε μοιραία δημιουργήσει την αίσθηση της επιστροφής στην κανονικότητα, και στην οικονομία, καθώς επίσης και την δυναμική μιας μεγάλης ανόδου που θα έχει ως αποτέλεσμα την ανάκαμψη της οικονομίας προς όφελος των Ελλήνων πολιτών. Η ευρεία νίκη που είχε πετύχει η Ν.Δ. στις εκλογές της 7ης Ιουλίου 2019, καθώς επίσης και η αξιοπιστία που προκαλούσε στην οικονομία και στην αγορά, με τις προωθούμενες φιλελεύθερες και αντιγραφειοκρατικές μεταρρυθμίσεις, ενίσχυσε το κλίμα αισιοδοξίας για μια περίοδο διαρκούς ανάκαμψης και ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας. Βεβαίως τα πράγματα δεν πηγαίνουν αυτόματα προς την σωστή κατεύθυνση. Χρειάζεται χρόνος, υπομονή, επιμονή και ουσιαστικό έργο.
Δυστυχώς η προσπάθεια αυτή της κυβέρνησης μπλόκαρε από τις διεθνείς επιπτώσεις της επιδημίας του κορονοϊού, που μοιραίο είναι να επηρεάζει κυρίως τις πιο αδύναμες οικονομίες, όπως είναι η ελληνική. Ήδη, φαινόταν και από τα στοιχεία του τέταρτου τριμήνου του 2019, ότι η οικονομία, που μόνο στα χαρτιά βγήκε από τα μνημόνια, αγκομαχούσε να σταθεί στα πόδια της. Η αδύναμη ανάπτυξη του τέταρτου τριμήνου, μόλις 1%, που οφειλόταν στην έλλειψη επενδύσεων και στα μηδαμινά οφέλη από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, που άκριτα κι ανεύθυνα η προηγούμενη κυβέρνηση είχε κατακρημνίσει, κατέδειξε ότι χρειάζονται ακόμα περισσότερες μεταρρυθμίσεις, ιδιαίτερα βαθιές στον τρόπο που λειτουργούν η δημόσια διοίκηση αλλά και γενικότερα το οικονομικό και κοινωνικό σύστημα στην χώρα μας.
Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη και της ΝΔ έχει να αντιμετωπίσει μια πολύ δύσκολη, αρνητική συγκυρία, που εξαρτάται από την τουρκική επιθετικότητα αλλά και από τις επιπτώσεις της επιδημίας, που δοκιμάζουν τις αντοχές του συστήματος υγείας αλλά και της οικονομίας. Σε αυτή την πρωτοφανή κατάσταση, η υπευθυνότητα κι η ψυχραιμία με την οποία αντιδρά η κυβέρνηση εγγυώνται μια ασφαλέστερη έξοδο από την συγκυριακή αυτή κρίση.
Συγχρόνως όμως χρειάζονται και καινοτόμες δράσεις. Υπό τις παρούσες συνθήκες ουδείς μπορεί να προβλέψει πόσο θα διαρκέσει η κρίση. Αυτό θα κριθεί σε μεγάλο βαθμό από την διάρκεια της επιδημίας και αν αυτή θα επηρεάσει την τουριστική κίνηση το καλοκαίρι του 2020, που είναι κι η πιο κρίσιμη περίοδος για την ελληνική οικονομία. Η κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να λάβει αποφασιστικά μέτρα για την προστασία του μεγαλύτερου αγαθού που διαθέτει αυτή η χώρα, του τουρισμού της. Ήδη ανακοινώθηκε μια σειρά από μέτρα που αποσκοπούν στην προστασία των επιχειρήσεων που πλήττονται από τον κορονοϊό. Αυτό είναι το πρώτο πακέτο μιας σειρά από μέτρα που θα συνεχίσουν να λαμβάνονται από την κυβέρνηση προκειμένου να βοηθήσουν στην αναχαίτιση των δυσμενών επιπτώσεων της επιδημίας. Δεν αρκούν. Χρειάζονται ακόμα με περισσότερα. Και πάνω απ’ όλα χρειάζεται να δείξουμε προς όλες τις κατευθύνσεις ότι η κυβέρνηση της Ν.Δ. είναι μια κυβέρνηση, που πράγματι είναι αποφασισμένη να καταπολεμήσει τον κρατισμό και να ενισχύσει την επιχειρηματικότητα.
https://yiannisloverdos.gr/wp-content/uploads/2019/12/5.jpg960960smilionishttps://yiannisloverdos.gr/wp-content/uploads/2020/01/Screenshot_2019-10-29-Γιάννης-Λοβέρδος-Αρχική-σελίδα-a-300x111-1.pngsmilionis2020-03-17 18:26:192020-10-29 09:20:37Στις συμπληγάδες του κορωνοϊού και του Ερντογάν
Ζούμε σε πρωτοφανείς εποχές. Οι καταστάσεις στις οποίες αναγκάζονται πλέον να ζουν οι κάτοικοι όχι μόνο της Ελλάδος αλλά ολόκληρου σχεδόν του κόσμου, θυμίζουν συνθήκες ενός παγκοσμίου πολέμου, στον οποίον όμως ο εχθρός είναι αόρατος. Ο εχθρός δεν είναι κάποιο ισχυρό κράτος, με όπλα τεχνολογικά προηγμένα, με σιδερόφρακτους στρατιώτες, με σύγχρονα πλοία, με καταστροφικές βόμβες, με εξελιγμένα αεροπλάνα. Είναι μικροσκοπικός,δρα αθόρυβα και δημιουργεί τεράστια προβλήματα στην κοινωνία και στην οικονομία. Και τούτο διότι έχει κατορθώσει να προκαλεί τον πανικό των ανθρώπων, όπου κι αν αυτοί ζουν, ακόμα και στα ακραία πέρατα της οικουμένης. Και τούτο διότι ο κορονοϊός Covid-19, που ξεκίνησε από την Κίνα για να μετατραπεί στην μεγαλύτερη πανδημία που έχει γνωρίσει η ανθρωπότητα στον 21ο αιώνα, είναι αυτός, ο οποίος σήμερα εμφανίζεται στα μάτια πολλών να αποτελεί τη μεγαλύτερη απειλή για το ανθρώπινο γένος. Κι αν η απειλή αυτή, όσον αφορά την δημόσια υγεία, περιοριστεί στο προσεχές μέλλον, είναι λίαν αμφίβολο αν ο όποιος τυχόν περιορισμός της θα είναι αρκετός για την μεσοπρόθεσμη προστασία των κοινωνιών και των κρατών, που θα κινδυνεύσουν από μια πιθανή παγκόσμια οικονομική ύφεση.
Όπως λέμε και γράφουμε τους τελευταίους μήνες όταν έγινε γνωστή η επιδημία στην Κίνα, οι επιπτώσεις από τον κορονοϊό θα είναι πολύ πιο μεγάλες στην οικονομία πάρα στην δημόσια υγεία. Ακόμα κι αν κάμποσες χιλιάδες ανθρώπων βρουν τραγικό θάνατο εξαιτίας της πανδημίας αυτής, οι επιπτώσεις στην οικονομία μπορεί να αποβούν ακόμα χειρότερες για το μέλλον της ανθρωπότητας. Και τούτο διότι πλέον είναι λίαν πιθανό να υπάρξουν αλυσιδωτές συνέπειες, χειρότερες αυτών που ακολούθησαν την κατάρρευση της Lehman Brothers το 2008, που να προκαλέσουν ύφεση μεγέθους ακόμα μεγαλύτερου. Ήδη η τρομακτική πτώση των τιμών των μετοχών στα διεθνή χρηματιστήρια, προεξάρχοντος αυτού της Νέας Υόρκης, θυμίζουν, αλίμονο, τις ζοφερές μέρες του Κράχ του 1929.
Όλα, εκτιμούμε, ότι θα εξαρτηθούν από τη διάρκεια της πανδημικής κρίσης. Αν ο φόβος κι οι έντονες ανησυχίες από τον κορονοϊό συνεχίζουν να μαστίζουν την διεθνή κοινότητα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, που θα ξεπεράσει ενδεχομένως και τον προσεχή Μάιο, τότε οι επιπτώσεις που θα προκληθούν στις αγορές και στις οικονομίες, ιδίως των ανεπτυγμένων κρατών, θα είναι τρομακτικές. Και αυτός είναι ο μεγάλος φόβους που οδήγησε χθες σε τεράστια πτώση τις τιμές των μετοχών σε όλα τα χρηματιστήρια του κόσμου, μεταξύ των οποίων και το χρηματιστήριο Αθηνών, το οποίο σημείωσε πτώση άνω του 12% μια από τις μεγαλύτερες στην ιστορία του θεσμού.
Για πολλούς αναλυτές, εδώ και καιρό, ήταν βέβαιον ότι η άνθηση των χρηματιστηρίων κατά τη δεκαετία του 2010-2020 έφτανε στο τέλος της. Η ευημερία της τελευταίας δεκαετίας και η άφθονη ρευστότητα που υπήρχε στην αγορά, θεωρείται ως μια στρέβλωση η οποία αναζητούσε διέξοδο σε μια νέα κρίση η ακόμα κι ύφεση. Ήταν μια φυσική κατάσταση που έπρεπε να διορθωθεί. Άρα αναζήτηση του μια αφορμή για να συμβεί η διόρθωση. Η πανδημία του κορονοϊού προσέφερε αυτή την αφορμή σε μεγαλύτερο όμως βαθμό. Διότι δεν είναι μόνον ότι πέφτουνε οι τιμές των μετοχών. Δεν είναι μόνον ότι διαπιστώνεται πως η ρευστότητα δεν μπορεί να συνεχιστεί. Δεν είναι μόνον ότι χρειάζεται μια διόρθωση. Ο πανικός εξαιτίας της πανδημίας οδηγεί σε συμπεριφορές, που δεν έχουν να κάνουν με την λογική. Και ενισχύουν τα φαινόμενα ανησυχίας διεθνώς, μειώνοντας το διεθνές εμπόριο, τις μεταφορές, τον τουρισμό, την λιανική κατανάλωση, την ναυτιλία. Δηλαδή τομείς στους οποίους στηρίζονται η ελληνική κοινωνία κι οικονομία για την επιβίωση τους.
Ήδη, η γενναία κι εξαιρετικά δύσκολη απόφαση της κυβέρνησης και του πρωθυπουργού προσωπικά να κλείσουν ένα μεγάλο μέρος των οικονομικών και εμπορικών δραστηριοτήτων στην χώρα μας, για να προστατεύσουν το λαό από την πανδημία και τον μεγάλο κίνδυνο να νοσήσει με τρομακτικές συνέπειες για την κοινωνική συνοχή, οδηγεί μοιραία σε μια οικονομική μείωση. Οι επιχειρήσεις που κλείνουν, οι εργαζόμενοι που παύουν να εργάζονται, τα έσοδα του κράτους που δεν μπορούν εξυπηρετηθούν πλέον, προκαλούν μεγάλες αναταράξεις σε μια οικονομία ευάλωτη, όπως η ελληνική. Τι θα γίνει; Ουδείς μπορεί να απαντήσει με ασφάλεια το ερώτημα αυτό.
Τι θα γίνει με τους ανθρώπους αυτούς που χάνουν τις επιχειρήσεις η δουλειά τους. Σαφώς η κυβέρνηση προτίθεται να ενισχύσει τις επιχειρήσεις. Μετά και την συνεδρίαση του Eurogroup αλλά και την σημερινή τηλεδιάσκεψη των ηγετών της ευρωπαϊκής ένωσης, αναμένεται να ανακοινωθούν μέτρα στήριξης της ελληνικής οικονομίας, κυρίως φορολογικά αλλά και ασφαλιστικά. Θα είναι αρκετά για να διασώσουν ό,τι διασώζεται; Κανείς δεν ξέρει.
Όλα θα εξαρτηθούν από το πόσο μεγάλο διάστημα θα χρειαστεί να εφαρμόζονται έκτακτα μέτρα στην οικονομία. Ας μην ξεχνάμε ότι η εθνική οικονομία και το κράτος για να συντηρηθούν χρειάζονται έναν ισχυρό ιδιωτικό τομέα όποιος να παράγει και να αποδίδει τους φόρους του. Αν ο ιδιωτικός τομέας συνεχίσει να αγκομαχάει και να μην μπορεί να λειτουργήσει, τότε μοιραία αυτό θα έχει επίπτωση συνολικά στην εθνική οικονομία. Άρα το σημείο κλειδί για να αποκρυπτογραφήσουμε το μέλλον και τις εξελίξεις στην οικονομία είναι η διάρκεια της πανδημίας, και πόσο καιρό θα παραμείνουν οι επιχειρήσεις, τα ξενοδοχεία, τα μαγαζιά, τα σχολεία, η εν γένει κοινωνική και οικονομική δραστηριότητα σε καταστολή. Αν αυτή η έκτακτη κατάσταση διατηρηθεί για μικρό σχετικό διάστημα, δηλαδή από τώρα μέχρι το τέλος Απριλίου, τότε μέσα στο υπόλοιπο έτος μπορούν τα πράγματα να θεραπευθούν και να διορθωθούν. Αν όμως επεκταθεί και πέραν του Μαΐου, τότε τα πράγματα θα γίνουν πολύ άσχημα κι η οικονομία θα βρεθεί στα πρόθυρα μιας νέας ύφεσης, μιας νέας κρίσης. Αυτή είναι και η μεγάλη αγωνία και του ίδιου του πρωθυπουργού και του διοικητή της τράπεζας της Ελλάδος και του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης. Πως θα μπορέσουμε να τελειώνουμε γρήγορα με την πανδημία. Και ο μόνος τρόπος για να καταστεί αυτό εφικτό είναι να ακολουθήσουμε τις συμβουλές των ειδικών που λένε ότι μένουμε σπίτι.
https://yiannisloverdos.gr/wp-content/uploads/2019/12/3.jpg479479smilionishttps://yiannisloverdos.gr/wp-content/uploads/2020/01/Screenshot_2019-10-29-Γιάννης-Λοβέρδος-Αρχική-σελίδα-a-300x111-1.pngsmilionis2020-03-17 18:09:062020-10-29 09:20:37Μένουμε σπίτι για να σώσουμε και την οικονομία
https://yiannisloverdos.gr/wp-content/uploads/2020/02/blue-sky-24-01-20-e1581932880749.png9121920smilionishttps://yiannisloverdos.gr/wp-content/uploads/2020/01/Screenshot_2019-10-29-Γιάννης-Λοβέρδος-Αρχική-σελίδα-a-300x111-1.pngsmilionis2020-03-12 12:29:362020-10-29 09:20:37Ραντεβού με την Επικαιρότητα 9.3.2020
Στις συμπληγάδες του κορωνοϊού και του Ερντογάν
Δυστυχώς όπως προβλέπαμε εδώ και πάρα πολύ καιρό, η κατάσταση στην παγκόσμια οικονομία δείχνει πολύ άσχημη τελευταία, εξαιτίας της επιδημίας, που τείνει να μετατραπεί σε πανδημία, του κορονοϊού. Οι συνθήκες που επικρατούν σήμερα στις παγκόσμιες αγορές και στα χρηματιστήρια είναι συνθήκες κατάρρευσης που προοιωνίζονται παγκόσμια ύφεση. Από τότε που ξεκίνησε η επιδημία του κορονοϊού, προειδοποιούσα από την στήλη αυτή ότι ερχόμαστε αντιμέτωποι με μια πολύ κρίσιμη περίοδο για την οικονομία και ότι οι επιπτώσεις στις αγορές, στην κατανάλωση, στις μεταφορές, στη ναυτιλία, στον τουρισμό, στο εμπόριο μπορεί να είναι τόσο μεγάλες που να οδηγήσουν σε διεθνή ύφεση.
Άλλωστε, εδώ και καιρό πολλοί αναλυτές έλεγαν ότι μετά την κρίση του 2008, η μεγάλη, υπερβολική άνοδος των τιμών των μετοχών στα χρηματιστήρια την τελευταία δεκαετία, έχει δημιουργήσει συνθήκες ενός νέου κραχ. Που θα αναζητήσει διέξοδο με κάποια αφορμή, την οποίαν, δυστυχώς, φαίνεται ότι δίνει η κρίση επιδημίας του κορονοϊού. Καθώς στην Ιταλία κλείνει το μεγάλο οικονομικό κέντρο της που είναι στο Μιλάνο και ο κόσμος μπαίνει σε μια περίοδο μεγάλης ανησυχίας, αυτό επιβεβαιώνεται από την τρομακτική πτώση των χρηματιστηρίων και της τιμής του πετρελαίου, όπως αποτυπώνεται σε όλες τις συνεδριάσεις των χρηματιστηρίων των τελευταίων ημερών με αποκορύφωμα την χθεσινή.
Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη και της Νέας Δημοκρατίας από τότε που ανέλαβε την εξουσία προ οκταμήνου, είχε μοιραία δημιουργήσει την αίσθηση της επιστροφής στην κανονικότητα, και στην οικονομία, καθώς επίσης και την δυναμική μιας μεγάλης ανόδου που θα έχει ως αποτέλεσμα την ανάκαμψη της οικονομίας προς όφελος των Ελλήνων πολιτών. Η ευρεία νίκη που είχε πετύχει η Ν.Δ. στις εκλογές της 7ης Ιουλίου 2019, καθώς επίσης και η αξιοπιστία που προκαλούσε στην οικονομία και στην αγορά, με τις προωθούμενες φιλελεύθερες και αντιγραφειοκρατικές μεταρρυθμίσεις, ενίσχυσε το κλίμα αισιοδοξίας για μια περίοδο διαρκούς ανάκαμψης και ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας. Βεβαίως τα πράγματα δεν πηγαίνουν αυτόματα προς την σωστή κατεύθυνση. Χρειάζεται χρόνος, υπομονή, επιμονή και ουσιαστικό έργο.
Δυστυχώς η προσπάθεια αυτή της κυβέρνησης μπλόκαρε από τις διεθνείς επιπτώσεις της επιδημίας του κορονοϊού, που μοιραίο είναι να επηρεάζει κυρίως τις πιο αδύναμες οικονομίες, όπως είναι η ελληνική. Ήδη, φαινόταν και από τα στοιχεία του τέταρτου τριμήνου του 2019, ότι η οικονομία, που μόνο στα χαρτιά βγήκε από τα μνημόνια, αγκομαχούσε να σταθεί στα πόδια της. Η αδύναμη ανάπτυξη του τέταρτου τριμήνου, μόλις 1%, που οφειλόταν στην έλλειψη επενδύσεων και στα μηδαμινά οφέλη από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, που άκριτα κι ανεύθυνα η προηγούμενη κυβέρνηση είχε κατακρημνίσει, κατέδειξε ότι χρειάζονται ακόμα περισσότερες μεταρρυθμίσεις, ιδιαίτερα βαθιές στον τρόπο που λειτουργούν η δημόσια διοίκηση αλλά και γενικότερα το οικονομικό και κοινωνικό σύστημα στην χώρα μας.
Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη και της ΝΔ έχει να αντιμετωπίσει μια πολύ δύσκολη, αρνητική συγκυρία, που εξαρτάται από την τουρκική επιθετικότητα αλλά και από τις επιπτώσεις της επιδημίας, που δοκιμάζουν τις αντοχές του συστήματος υγείας αλλά και της οικονομίας. Σε αυτή την πρωτοφανή κατάσταση, η υπευθυνότητα κι η ψυχραιμία με την οποία αντιδρά η κυβέρνηση εγγυώνται μια ασφαλέστερη έξοδο από την συγκυριακή αυτή κρίση.
Συγχρόνως όμως χρειάζονται και καινοτόμες δράσεις. Υπό τις παρούσες συνθήκες ουδείς μπορεί να προβλέψει πόσο θα διαρκέσει η κρίση. Αυτό θα κριθεί σε μεγάλο βαθμό από την διάρκεια της επιδημίας και αν αυτή θα επηρεάσει την τουριστική κίνηση το καλοκαίρι του 2020, που είναι κι η πιο κρίσιμη περίοδος για την ελληνική οικονομία. Η κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να λάβει αποφασιστικά μέτρα για την προστασία του μεγαλύτερου αγαθού που διαθέτει αυτή η χώρα, του τουρισμού της. Ήδη ανακοινώθηκε μια σειρά από μέτρα που αποσκοπούν στην προστασία των επιχειρήσεων που πλήττονται από τον κορονοϊό. Αυτό είναι το πρώτο πακέτο μιας σειρά από μέτρα που θα συνεχίσουν να λαμβάνονται από την κυβέρνηση προκειμένου να βοηθήσουν στην αναχαίτιση των δυσμενών επιπτώσεων της επιδημίας. Δεν αρκούν. Χρειάζονται ακόμα με περισσότερα. Και πάνω απ’ όλα χρειάζεται να δείξουμε προς όλες τις κατευθύνσεις ότι η κυβέρνηση της Ν.Δ. είναι μια κυβέρνηση, που πράγματι είναι αποφασισμένη να καταπολεμήσει τον κρατισμό και να ενισχύσει την επιχειρηματικότητα.
Πηγή: http://marketnews.gr/article/2456118/stis-symplhgades-tou-koronoiou-kai-tou-erdogan
Μένουμε σπίτι για να σώσουμε και την οικονομία
Ζούμε σε πρωτοφανείς εποχές. Οι καταστάσεις στις οποίες αναγκάζονται πλέον να ζουν οι κάτοικοι όχι μόνο της Ελλάδος αλλά ολόκληρου σχεδόν του κόσμου, θυμίζουν συνθήκες ενός παγκοσμίου πολέμου, στον οποίον όμως ο εχθρός είναι αόρατος. Ο εχθρός δεν είναι κάποιο ισχυρό κράτος, με όπλα τεχνολογικά προηγμένα, με σιδερόφρακτους στρατιώτες, με σύγχρονα πλοία, με καταστροφικές βόμβες, με εξελιγμένα αεροπλάνα. Είναι μικροσκοπικός,δρα αθόρυβα και δημιουργεί τεράστια προβλήματα στην κοινωνία και στην οικονομία. Και τούτο διότι έχει κατορθώσει να προκαλεί τον πανικό των ανθρώπων, όπου κι αν αυτοί ζουν, ακόμα και στα ακραία πέρατα της οικουμένης. Και τούτο διότι ο κορονοϊός Covid-19, που ξεκίνησε από την Κίνα για να μετατραπεί στην μεγαλύτερη πανδημία που έχει γνωρίσει η ανθρωπότητα στον 21ο αιώνα, είναι αυτός, ο οποίος σήμερα εμφανίζεται στα μάτια πολλών να αποτελεί τη μεγαλύτερη απειλή για το ανθρώπινο γένος. Κι αν η απειλή αυτή, όσον αφορά την δημόσια υγεία, περιοριστεί στο προσεχές μέλλον, είναι λίαν αμφίβολο αν ο όποιος τυχόν περιορισμός της θα είναι αρκετός για την μεσοπρόθεσμη προστασία των κοινωνιών και των κρατών, που θα κινδυνεύσουν από μια πιθανή παγκόσμια οικονομική ύφεση.
Όπως λέμε και γράφουμε τους τελευταίους μήνες όταν έγινε γνωστή η επιδημία στην Κίνα, οι επιπτώσεις από τον κορονοϊό θα είναι πολύ πιο μεγάλες στην οικονομία πάρα στην δημόσια υγεία. Ακόμα κι αν κάμποσες χιλιάδες ανθρώπων βρουν τραγικό θάνατο εξαιτίας της πανδημίας αυτής, οι επιπτώσεις στην οικονομία μπορεί να αποβούν ακόμα χειρότερες για το μέλλον της ανθρωπότητας. Και τούτο διότι πλέον είναι λίαν πιθανό να υπάρξουν αλυσιδωτές συνέπειες, χειρότερες αυτών που ακολούθησαν την κατάρρευση της Lehman Brothers το 2008, που να προκαλέσουν ύφεση μεγέθους ακόμα μεγαλύτερου. Ήδη η τρομακτική πτώση των τιμών των μετοχών στα διεθνή χρηματιστήρια, προεξάρχοντος αυτού της Νέας Υόρκης, θυμίζουν, αλίμονο, τις ζοφερές μέρες του Κράχ του 1929.
Όλα, εκτιμούμε, ότι θα εξαρτηθούν από τη διάρκεια της πανδημικής κρίσης. Αν ο φόβος κι οι έντονες ανησυχίες από τον κορονοϊό συνεχίζουν να μαστίζουν την διεθνή κοινότητα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, που θα ξεπεράσει ενδεχομένως και τον προσεχή Μάιο, τότε οι επιπτώσεις που θα προκληθούν στις αγορές και στις οικονομίες, ιδίως των ανεπτυγμένων κρατών, θα είναι τρομακτικές. Και αυτός είναι ο μεγάλος φόβους που οδήγησε χθες σε τεράστια πτώση τις τιμές των μετοχών σε όλα τα χρηματιστήρια του κόσμου, μεταξύ των οποίων και το χρηματιστήριο Αθηνών, το οποίο σημείωσε πτώση άνω του 12% μια από τις μεγαλύτερες στην ιστορία του θεσμού.
Για πολλούς αναλυτές, εδώ και καιρό, ήταν βέβαιον ότι η άνθηση των χρηματιστηρίων κατά τη δεκαετία του 2010-2020 έφτανε στο τέλος της. Η ευημερία της τελευταίας δεκαετίας και η άφθονη ρευστότητα που υπήρχε στην αγορά, θεωρείται ως μια στρέβλωση η οποία αναζητούσε διέξοδο σε μια νέα κρίση η ακόμα κι ύφεση. Ήταν μια φυσική κατάσταση που έπρεπε να διορθωθεί. Άρα αναζήτηση του μια αφορμή για να συμβεί η διόρθωση. Η πανδημία του κορονοϊού προσέφερε αυτή την αφορμή σε μεγαλύτερο όμως βαθμό. Διότι δεν είναι μόνον ότι πέφτουνε οι τιμές των μετοχών. Δεν είναι μόνον ότι διαπιστώνεται πως η ρευστότητα δεν μπορεί να συνεχιστεί. Δεν είναι μόνον ότι χρειάζεται μια διόρθωση. Ο πανικός εξαιτίας της πανδημίας οδηγεί σε συμπεριφορές, που δεν έχουν να κάνουν με την λογική. Και ενισχύουν τα φαινόμενα ανησυχίας διεθνώς, μειώνοντας το διεθνές εμπόριο, τις μεταφορές, τον τουρισμό, την λιανική κατανάλωση, την ναυτιλία. Δηλαδή τομείς στους οποίους στηρίζονται η ελληνική κοινωνία κι οικονομία για την επιβίωση τους.
Ήδη, η γενναία κι εξαιρετικά δύσκολη απόφαση της κυβέρνησης και του πρωθυπουργού προσωπικά να κλείσουν ένα μεγάλο μέρος των οικονομικών και εμπορικών δραστηριοτήτων στην χώρα μας, για να προστατεύσουν το λαό από την πανδημία και τον μεγάλο κίνδυνο να νοσήσει με τρομακτικές συνέπειες για την κοινωνική συνοχή, οδηγεί μοιραία σε μια οικονομική μείωση. Οι επιχειρήσεις που κλείνουν, οι εργαζόμενοι που παύουν να εργάζονται, τα έσοδα του κράτους που δεν μπορούν εξυπηρετηθούν πλέον, προκαλούν μεγάλες αναταράξεις σε μια οικονομία ευάλωτη, όπως η ελληνική. Τι θα γίνει; Ουδείς μπορεί να απαντήσει με ασφάλεια το ερώτημα αυτό.
Τι θα γίνει με τους ανθρώπους αυτούς που χάνουν τις επιχειρήσεις η δουλειά τους. Σαφώς η κυβέρνηση προτίθεται να ενισχύσει τις επιχειρήσεις. Μετά και την συνεδρίαση του Eurogroup αλλά και την σημερινή τηλεδιάσκεψη των ηγετών της ευρωπαϊκής ένωσης, αναμένεται να ανακοινωθούν μέτρα στήριξης της ελληνικής οικονομίας, κυρίως φορολογικά αλλά και ασφαλιστικά. Θα είναι αρκετά για να διασώσουν ό,τι διασώζεται; Κανείς δεν ξέρει.
Όλα θα εξαρτηθούν από το πόσο μεγάλο διάστημα θα χρειαστεί να εφαρμόζονται έκτακτα μέτρα στην οικονομία. Ας μην ξεχνάμε ότι η εθνική οικονομία και το κράτος για να συντηρηθούν χρειάζονται έναν ισχυρό ιδιωτικό τομέα όποιος να παράγει και να αποδίδει τους φόρους του. Αν ο ιδιωτικός τομέας συνεχίσει να αγκομαχάει και να μην μπορεί να λειτουργήσει, τότε μοιραία αυτό θα έχει επίπτωση συνολικά στην εθνική οικονομία. Άρα το σημείο κλειδί για να αποκρυπτογραφήσουμε το μέλλον και τις εξελίξεις στην οικονομία είναι η διάρκεια της πανδημίας, και πόσο καιρό θα παραμείνουν οι επιχειρήσεις, τα ξενοδοχεία, τα μαγαζιά, τα σχολεία, η εν γένει κοινωνική και οικονομική δραστηριότητα σε καταστολή. Αν αυτή η έκτακτη κατάσταση διατηρηθεί για μικρό σχετικό διάστημα, δηλαδή από τώρα μέχρι το τέλος Απριλίου, τότε μέσα στο υπόλοιπο έτος μπορούν τα πράγματα να θεραπευθούν και να διορθωθούν. Αν όμως επεκταθεί και πέραν του Μαΐου, τότε τα πράγματα θα γίνουν πολύ άσχημα κι η οικονομία θα βρεθεί στα πρόθυρα μιας νέας ύφεσης, μιας νέας κρίσης. Αυτή είναι και η μεγάλη αγωνία και του ίδιου του πρωθυπουργού και του διοικητή της τράπεζας της Ελλάδος και του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης. Πως θα μπορέσουμε να τελειώνουμε γρήγορα με την πανδημία. Και ο μόνος τρόπος για να καταστεί αυτό εφικτό είναι να ακολουθήσουμε τις συμβουλές των ειδικών που λένε ότι μένουμε σπίτι.
Πηγή: http://marketnews.gr/article/2456238/menoume-spiti-gia-na-swsoume-kai-thn-oikonomia
Διάγγελμα Κυριάκου Μητσοτάκη 17-03-2020
Epsilon TV – Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων 10-03-2020
Ραντεβού με την Επικαιρότητα 9.3.2020
Ν/Σ υπουργείου Υγείας “Πρόληψη, προστασία και προαγωγή της υγείας” 10/03/2020